STARA MORAWA (dawniej niem. Alt Mohrau) – Wieś leży w dolinie rzeki Morawki: Dolina, w której leży wieś, rozgranicza dwa pasma górskie: Góry Bialskie i Masyw Śnieżnika. Obecny układ zabudowy dawnej wsi łańcuchowej uległ znacznemu zatarciu, ze względu na znaczne zniszczenie budynków po 1945 r. Większość domów skupionych jest przy podrzędnej drodze na lewym brzegu rzeki między drogą do Kletna a wsią Kamienica. Nieliczne domy na lewym brzegu pozostały przy drodze do Bolesławowa oraz ponad górnym biegiem Morawki jako odosobnione gospodarstwa otoczone polami. Kolonią należącą do wsi jest przysiółek Sucha Góra leżący w południowej części wsi, na prawym brzegu Morawki, na stoku Suszycy. Dawniej kolonią Starej Morawy była również Nowa Morawa, która obecnie jest samodzielną wsią. Obecną nazwę nadała w 1946 r. Komisja Ustalania Nazw Miejscowości. Nazwa wsi nawiązuje do nazwy rzeki Morawki, dawniej nazywanej Morawą. Niemiecką etymologię nazwy rzeki wyprowadzano od indogermańskiego słowa Marahwa (moor = bagno, ahwa = stojąca woda). Nazwa Marahwa przekształciła się w gwarowe March, co z kolei jest odpowiednikiem słowiańskiego słowa Morava. Z kolei ta nazwa, według Klemenza, mogła przywędrować na ziemię kłodzką z północnych Moraw
Wieś prawdopodobnie powstała jako osada leśna. Wzmiankowana była już w 1364 r. Podaje się też, że wieś wymieniona została w dokumencie z 14 lutego 1346 r. wydanym w Pradze przez księcia Jana Luksemburskiego, na podstawie którego nadano lenno dóbr karpieńskich wraz z wsią Morawa. W 1588 lub 1605 r. w kontekście działajacej tu huty żelaza nalażącej do państewka karpieńskiego. Huta zajmowała się przerabianiem rud z okolicznych złóż w Górach Bialskich dostarczanych tu tzw. Suchą Drogą (dawniej zwaną Drogą Górmistrza), biegnącą z Wielkiego Rozdroża w okolicy Przełęczy Suchej ponad Młynowcem, a dochodzącej do wsi od wschodu w okolicy skrzyżowania z szosą do Kletna. Z czasem przy hucie rozwinęła się zabudowa. Podobnie jak w całej okolicy, górnictwo i hutnictwo podupadło tu w czasie wojny trzydziestoletniej.
Nowa kuźnica postawiona po wojnie pracowała do 1665 r. produkując armaty i kule armatnie. W 1661 r. odnotowano, że niejaki H. Hundorf z Nysy był tu właścicielem huty miedzi. Okres hutnictwa ostatecznie zakończył się w Starej Morawie około 1680 r. W 1684 r. wieś nabyli Althannowie, później Walisowie, za czasów których, w 2 połowie XVIII w. wieś zaczęła się rozwijać. W 1786 r. Stara Morawa weszła w skład klucza strońskiego przechodząc kolejne zmiany własnościowe wraz z pozostałymi wsiami klucza. W XVIII w. i ok. 1825 r. wieś była już łańcuchówką o niewielkiej zabudowie. W tym okresie we wsi działał wapiennik przerabiający złoża marmuru i dolomitu z kopalni odkrywkowych w okolicy Kletna i Stronia Śląskiego. W latach 1883-1912 układ przestrzenny wsi pozostał bez większych zmian.
Pod koniec XIX w. wieś pełniła również funkcje letniskowe. W 1840 r. na północnym krańcu Starej Morawy wybudowano przeciwpowodziową zaporę wodną z suchym zbiornikiem retencyjnym. W latach 30. XX wieku w jednym z budynków w południowej części wsi funkcjonował ośrodek Hitlerjugend.
Po 1945 r. Stara Morawa przeszła całkowitą wymianę narodowościową ludności, jednak większość zabudowy wsi uległa dewastacji w wyniku niezamieszkania lub rozszabrowania. Na krótki czas uruchomiono w Starej Morawie niewielki zakład należący do huty szkła w Stroniu Śląskim. Przez dłuższy czas działałała Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna "Pod Śnieżnikiem" zajmująca budynki dawnego folwarku. Wybudowano również ujęcie wody zaopatrujące Stronie Śląskie. W zachodniej części wsi przy drodze do kamieniołomów na górze Krzyżnik, w betonowo-ziemnym bunkrze magazynowano materiały wybuchowe na potrzeby okolicznych kopalni. Obecnie bunkier wraz z wieżą strażniczą zaadoptowano na nietypowe miejsce noclegowe dla turystów (gospodarzami są właściciele wapiennika). Od lat 70. XX w. w Starej Morawie działał ośrodek wczasowy fabryki obrabiarek "Jotes" z Łodzi zlokalizowany w dwóch budynkach przy skrzyżowaniu drogi do Kletna.
Od lat 90. XX w. zabudowa wsi rozwija się. Powstają nowe zabudowania, zwłaszcza przy drodze do Kamienicy ma lewym brzegu Morawki. Konsekwencją wzmagającego się od lat 80. XX wieku ruchu turystycznego związanego z powstaniem w okolicy licznych atrakcji turystycznych, jest rozbudowywanie się wsi o nowe domy letniskowe i bazę noclegowo-gastronomiczną.
W latach 2000-2006 r. w Starej Morawie wybudowano sztuczny zbiornik wodny o powierzchni 5,5 ha. W ramach zagospodarowania turystycznego utwardzono również asfaltem gruntową drogę ze Stronia Śląskiego od strony ul. Sportowej, wykonano pomosty, wieżę i kąpielisko, ustawiono ławki. Oficjalne otwarcie zbiornika dla celów rekreacyjnych nastąpiło 7 lipca 2007 r.[4] W 2002 r. zatwierdzono plan zagospodarowania przestrzennego, który lokalizuje na terenach ponad sztucznym zbiornikiem wodnym nowe osiedle o charakterze wypoczynkowo-turystycznym.
ATRAKCJE: